در کتاب "مشروطه ایرانی" دکتر ماشاءالله آجودانی، نقل قولی است ازمیرزا ملکم خان توسط میرزا فتحعلی آخوندزاده که:
"قریب به اوائل قرن حال، حکما و فیلسوفان و شعرا و فصحا و بلغا و خطبای سحبانمنش در فرنگستان مثل ولتر و روسو و مونتسکیو و میرابو و غیرهم فهمیدند که به جهت رفع ظلم از جهان، اصلاً به ظالم نباید پرداخت. بلکه به مظلوم باید گفت که ای خر، تو که در قوت و عدد و مکنت از ظالم بمراتب بیشتری، تو چرا متحمل ظلم میشوی... وقتی که مظلومان از اینگونه افکار عقلا واقف گشتند... ظلم را از میان برداشته برای آسایش و حسن احوال و اوضاع خودشان قوانین وضع کردند که هر کس از افراد ناس مباشر اجرای همان قوانین بشود، اصلاً به زیر دستان یارای ظلم کردن نخواهد داشت..."
انتخابات به خوبی و خوشی برگزار شد و چه ما خوشمان بیاید و چه نیاید، به گفته دوست و دشمن، شرکت مردم برخلاف پیشبینیها در حد قابل توجه بود. امروز که اخبار و عکسها و فیلمهای مربوط به انتخابات رو از منابع مختلف میدیدم، به این فکر میکردم که اگر اکثریت اون مردم، همونهایی که همه فشارها و سختیها رو هم دارن تحمل میکنند، از بنیان و اساس حکومتی دفاع کنند که از نظر من و شما حقوق اولیه شهروندی برای اون مردم قائل نیست، جز اینه که ما عافیت نشینان این طرف آبها، وکلای خوبی برای اون مردم نخواهیم بود؟ حالا ما هی اینجا خودمان را جر دهیم که اعدام میشود، سنگسار میشود، چه و چه میشود... تا وقتی اون مردم نفهمند که هیچ انسانی و هیچ قانونی تحت هیچ دلیل و یهانهای حق ستاندن جان هیچ انسان دیگری را ندارد، و آنها همچنان نسبت به هر آنچه در آن جامعه رخ میدهد موضع دفاع و توجیه داشته باشند، آب در هاون میکوبیم. چیزی که ملکم خان در 1863 میلادی گفته اگر فقط کمی مورد توجه اوپوزیسیون خارج از کشور ما قرار گرفته بود، بعد از سی سال هنوز در اندر خم یک کوچه نبودیم.
در حین این وبگردی انتخاباتی دو جمله جالب و البته متناقض دیدم. اولی رو یادم نیست از از کی و کجا بود:
اگر با رأی دادن چیزی عوض میشد، حتماً ممنوعش میکردند!
دومی رو ابطحی از یک خبرنگار فرانسوی نقل کرده:
در فرانسه ميگويند كسي كه هرانتخاباتی را تحريم كند، فقط 24 ساعت احساس غرور و پيروزي فوق العاده ای ميكند، ولي بعد از آن كه نتيجه انتخاب نكردنش را در عرصه اجتماعي حس ميكند، آن غرور و پيروزي فرو ميريزد.
پ.ن: خوندن این کتاب مشروطه ایرانی برای هر کتابخون و وبلاگخونی واجب شرعیه. من تازه شروعش کردم. در این وانفسای بیکتابی در این گوشه دنیا، غنیمیتی است. هر وقت تمومش کردم، در موردش بیشتر خواهم نوشت. ممنون از کیوان به خاطر کتاب.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر
نظر شما چیست؟