مردی در آینه: سرگذشت صادق قطب‌زاده

زمانی که صادق قطب‌زاده در پاریس مقدمات بازگشت آیت‌الله خمینی به تهران را فراهم می‌کرد، همزمان به عنوان مترجم آیت‌الله و یکی از نزدیک‌ترین افرد به وی کنفرانس‌های خبری متعددی با خبرنگاران غربی هم داشت. در یکی از این کنفرانس‌ها با کرول جروم (Carole Jerome)، خبرنگار کانادایی شبکه CBC آشنا شد. این آشنایی خیلی زود به یک رابطه عاشقانه جدی بدل گشت که حتی باعث شد کرول جروم با وجود عدم علاقه‌اش به مسائل خاورمیانه با پرواز ایرفرانس همراه آیت‌الله خمینی و قطب‌زاده راهی تهران شود. اگرچه این رابطه تا زمان اعدام قطب‌زاده مخفی می‌ماند اما آنقدر جدی بوده که کرول جروم به خاطرش از CBC استعفا می‌دهد تا بتواند در تهران بماند. به این موضوع حتی در کتاب "اخلاق و رسانه‌ها: اخلاق در ژورنالیسم کانادایی" هم اشاره شده است. این خبرنگار کانادایی که بعداً به CBC باز می‌گردد در سال ١٩٨٧ کتابی به عنوان: "مردی در آینه: داستانی واقعی از عشق، انقلاب و خیانت در ایران" منتشر می‌کند که اگرچه به نظر می‌آید چندان مورد استقبال خواننده کانادایی قرار نگرفته است، اما بازگوکننده بخش‌های ناگفته و یا کمتر گفته شده‌ای از تاریخ معاصر ایران است که بدون تردید برای خواننده ایرانی جذابیت خاصی می‌تواند داشته باشد.

مدتی است که ترجمه این کتاب را شروع کرده‌ام که البته به کندی پیش می‌رود چراکه زبان نویسنده سرشار از توصیف ادبی فضاها و شرایط است و این، کار را برای یک مترجم غیر حرفه‌ای چون من سخت مشکل می‌کند. اما مصمم هستم که کار را تا به آخر ادامه دهم و به تدریج که بخش‌هایی از آن آماده می‌شود در همین‌جا منتشرش کنم. امیدوارم زمانی امکان انتشار کامل آن میسر شود اما برای این وبلاگ نسخه‌ای که در نظر گرفته‌ام خلاصه‌ شده اصل کتاب خواهد بود. موارد خلاصه شده شامل این دو مورد است:

• بخش‌هایی از کتاب به زمینه‌های تاریخی وقایع می‌پردازد، مثلا زندگی و سوابق آیت‌الله خمینی یا توصیف محرم و نقش آن در تشیع که برای خواننده ایرانی تازگی نداشته و خصوصاً در حوصله مخاطب وبلاگ هم نمی‌گنجد.
• توصیفاتی که حذف آن هیچ لطمه‌ای به شرح وقایع تاریخی نمی‌زند اما از خطوط قرمز این وبلاگ خارج است طبیعتاً در این ترجمه نخواهد گنجید. حس تنفر کرول جروم از اشخاصی که دستور اعدام عشق وی را داده‌اند قابل درک است اما وقتی بازگویی این احساسات موجب دردسر‌های ثانوی باشد، و کمکی هم به درک وقایع تاریخی آن زمان نکند، می‌شود از آنها گذشت.

از روش‌ها و کانال‌های زیادی برای تماس با کرول جروم قبل از انتشار این ترجمه تماس گرفتم که هنوز به جایی نرسیده است. کتاب اگرچه اجازه باز انتشار مطالب را بدون اجازه قبلی آزاد گذاشته اما من ترجیح می‌دادم با خود نویسنده در این مورد هماهنگی انجام بدهم که متأسفانه هنوز موفق نشده‌ام. برای مستند کردن مطالب، مجموعه خوبی از عکس و ویدیو تهیه کردم که همراه با مطالب به تدریج منتشر خواهم کرد. تلاش خواهم کرد هفته‌ای یک بخش از ترجمه‌ها را برای انتشار آماده کنم.

بدون شک این ترجمه پر از کاستی خواهد بود، بنابراین از هر تذکر و نظری صمیمانه استقبال خواهم کرد.

----------------------------------------

عکس بالا آخرین تصویری است که از خانم جروم پیدا کردم و مربوط می‌شود به سال ٢٠٠٤ که در مستندی در شبکه هیستوری ظاهر شد. عکس‌ها و ویدیوهایی از دوران انقلاب هم از او دارم که در پست‌های آینده خواهید دید.

قسمت اول ترجمه