مردان مَد

مدتی است که تماشای سریال آمریکایی "مردان مَد" (Mad Men) شده است اولین کاری که به محض برگشتن به خانه بعد از یک روزی کاری باید بکنم. مردان مَد داستان مردان و زنانی است که در شرکت تبلیغاتی استرلینگ کوپر در خیابان مدیسن (مَد) در نیویورک دهه 60 کار می‌کنند. (در ویکیپدیای فارسی Mad Men را ترجمه کرده‌اند به مردان دیوانه! بین ویرایشگران صفحه هم دعوا شده و وییکیپدیا صفحه را بسته و نمی‌شود رفت و این عنوان مسخره را اصلاح کرد).

این سریال با بازی‌های قوی و دکور دیدنی به بهترین شکل جامعه آمریکای دهه شصت میلادی را به تصویر می‌کشد. این دهه به دلایل مختلفی اهمیت خاصی در تاریخ معاصر آمریکا دارد. داستان فصل اول سریال در دوران فعالیت‌های انتخاباتی کندی آغاز می‌شود. در حواشی داستان سریال، بیننده تیزبین شاهد ترس مردم عادی از باقی‌مانده فضای دوران مک-کارتیسم (دهه پنجاه) خواهد بود. فعالیت‌های انتخاباتی کندی و سپس پیروزی‌اش در برابر نیکسون را خواهد دید. سریال در جایی به خواندن ترانه تولدت مبارک آقای رئیس جمهور توسط مرلین مونرو که به صورت زنده از تلویزیون پخش شد اشاره می‌کند و شایعه‌هایی که مردم در مورد روابط این هنرپیشه هالیوود و ریس‌جمهور وقت پچ‌پچ می‌کردند.

"دان دریپر" یکی از مدیران موفق و شریک جوان‌تر شرکت استرلینگ کوپر، با همسرش بتی و دو فرزندش زدگی می‌کند. هویت واقعی‌اش را پنهان کرده و از هویت همرزمش که در جنگ کره کشته شد استفاده می‌کند. روابط متعدد خارج از خانواده دارد. نسبت به یکی از معشوقه‌هایش که دوست پسری کمونیست دارد، حسادت می‌کند و حتی غیرتی می‌شود. دوست پسر در رد ادعای دان که با عصبانیت می‌گوید شما دوتا عاشق هم هستید پاسخ می‌دهد عشق بورژواست! دان که برای خودش زندگی آزادی دور از چشم همسرش مهیا کرده به شدت نسبت به بتی رفتاری شبیه یک مرد سنتی ایرانی دارد. خود بتی هم برای خود نفشی جز یک زن وفادار سنتی متصور نیست. وقتی یک فروشنده کولر می‌خواهد که اتاق خواب را اندازه بگیرد برای برآورد قیمت، از اینکه یک مرد غریبه را به خانه راه داده است احساس شرم می‌کند و از او می‌خواهد خانه را ترک کند. بیننده در همین زمان می‌داند که دان با یکی از معشوقه‌هایش خوابیده است. بتی بعداً برای این کارش توبیخ می‌شود و عذرخواهی هم می‌کند. دان وبتی به نمایش مد بیکینی می‌روند و روز بعد که دان می‌بیند بتی یکی از همان بیکینی‌ها را پوشیده تا به شنا و تنیس برود، دوباره او را توبیخ می‌کند که مگر نمی‌دانی میلیونرهایی که برای تنیس می‌روند دنبال چشم‌چرانی اند.

این شرایط تقریبا برای همه مردان و زنان این داستان صدق می‌کند به جز "پگی اولسون" منشی جدید "دان" که حاضر نیست به توصیه بقیه دخترهای همکارش توجه کند و با پوشیدن لباس‌های جذاب و سکسی شرایط پیشرفت خود را فراهم کند. برعکس، پگی سعی می‌کند با نشان دادن توانایی‌هایش راه پیشرفت را برای خود باز کند. پگی که به نوعی نماد فعالان فمینیست دهه شصت است اگرچه صورت زیبایی دارد اما کمی چاق است ولی اهل مطالعه است و خوب هم می‌نویسد. خیلی زود ترقی کرده و به عنوان اولین زن در این شرکت به پست نویسنده ارتقا می‌یابد. هرچند همچنان از تبعیض جنسیتی رنج می‌برد و نتیجتاً گاهی وا می‌دهد. در صحنه‌ای یکی از معشوقه‌های دان به او توصیه می‌کند که سعی نکن یک مرد باشی.

یکی از نقاط قوت این سریال که توسط منتقدین مورد تأکید قرار گرفته است دور بودن از سانتی مانتالیسم معمول اینگونه فیلم‌ها و سریال‌هاست.

مطمئن نیستم که بنیان فکری مردان و زنان آمریکایی در زمان حاضر تغییر زیادی با دهه شصت آن کرده باشد اما بدون شک شیوه نگاه مردان این عصر به حقوق خود و حقوق زنان در روابط جنسی به شدت مرا به یاد طبقه بازاری در مردان ایرانی امروز می‌اندازد. مردانی که برای خود حق همه نوع روابط نامحدود را قائلند و به همین دلیل همه مردان جامعه را گرگ‌هایی چون خود می‌بینند که باید زنان خود را که جزو املاک شخصی‌شان می‌دانند از گزند آنان محفوظ بدارند.

چند نکته جالب توجه در مورد این سریال:

• از سال 2007 تا بحال 4 فصل سیزده قسمتی از این سریال پخش شده است.
• فصل پنجم قرار است در مارس 2012 از شبکه AMC پخش شود.
• این سریال تا به حال 15 جایزه امی و 4 جایزه گلدن گلوب گرفته است.
• بودجه این سریال برای هر اپیزود 2.71 میلیون دلار بوده است
• پیش‌بینی درآمد حاصل از ویدیوهای خانگی و آی‌تیونز 100 میلیون دلار
• درآمد فروش سریال به تلویزیون‌های خارجی از هر اپیزود هفتصد هزار دلار
• پیش‌بینی درآمد از طریق شبکه اینترنتی نت فیلیکس 70 تا 100 میلیون دلار
• شخصیت‌های داستان طبق شرایط دهه شصت آمریکا سیگار پشت سیگار روشن می‌کنند و از آنجا که در آمریکایی کنونی استفاده از دخانیات در محل کار ممنوع است هنرپیشه‌ها از سیگارهای گیاهی (غیر تنباکو) استفاده می‌کنند.
• این سریال در شبکه‌های تلویزیونی بیش از 70 کشور دنیا پخش می‌شود.